“`html

ABD’nin Tarife Kararları: Küresel Ekonomi Üzerindeki Etkiler

ABD Başkanı Donald Trump’ın benimsediği korumacı ticaret politikaları, dünya genelinde belirsizlik ve ekonomik karmaşa yaratmaya devam ediyor. Uygulanan ek vergi tarifeleri ve buna karşı gelen misilleme adımları, risk algısının zirveye çıkmasına neden oldu.

Sonuç olarak, ABD’nin tarifelerine ilk tepkiler gelmeye başlarken, Çin, Cuma günü yaptırımlarını devreye aldı. Asya’nın önde gelen ekonomisi, ABD’den ithal ürünlere getirilen %34’lük gümrük vergisi artışına eşdeğer bir oranla karşılık vereceğini açıkladı.

Trump, sosyal medya üzerinden Çin’in panik içinde olduğunu belirterek, “Yanlış bir hamle yaptılar ve bunun üstesinden gelemeyecekler.” ifadelerini kullandı.

Uzmanlar, Trump’ın tarife açıklamaları sonrası borsa endekslerinde gözlemlenen düşüşün 2020’den bu yana görülen en yüksek seviyelere ulaştığını ifade ediyor. Ayrıca, Çin’in misilleme adımları ile küresel ticaret savaşlarının daha da büyüyeceği endişeleriyle yatırımcılar arasında kayıplar artmaya başladı.

Geçtiğimiz hafta içinde, ABD endekslerinde yaşanan büyük düşüşler 6 trilyon doları aşan bir kayba yol açarken, Asya borsalarında da yoğun satış baskısı gözlemleniyor.

Analistlere göre, ABD’nin uyguladığı karşılıklı tarifelerin etkisi, global ticaret ve üretim stratejilerinde büyük değişikliklere yol açarak varlık fiyatlamalarını olumsuz etkiliyor. Ayrıca, bu durum merkez bankalarının para politikalarında da yeni yönelimlere sebep olabilir.

FED Başkanı Powell: Enflasyon Artabilir

ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, Trump’ın tarifeleri üzerine yaptığı açıklamada, fiyat artışlarının beklenenden daha yüksek olabileceğini vurguladı. Powell, “Bu yüksek tarifelerin ekonomi üzerinde etkili olacağını ve muhtemelen önümüzdeki çeyreklerde enflasyonu artırabileceğini düşünüyoruz.” sözleriyle durumu değerlendirdi.

Tarife açıklamaları sonrası para piyasalarında da önemli değişimler meydana gelirken, Fed’in ilk faiz indirim beklentisi, artan resesyon korkularıyla birlikte Mayıs ayına kaydırıldı. Analistler, bu dönemde Faiz indirimi olasılığının %53 olduğunu öne sürüyor.

Bununla birlikte, Cuma günü açıklanan tarım dışı istihdam verisinin öngörülerin üzerinde gelmesi, piyasa beklentilerini etkileyebilir. Bu hafta açıklanacak enflasyon verileri de dikkatle izlenecek.

Yatırımcılar Ne Yapıyor?

Yatırımcılar, son tarife gelişmeleri sonrasında, daha az risk içeren varlıklara yöneldi. Özellikle devlet tahvilleri gibi güvenli limanlar ön plana çıkarken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 6 baz puan düşerek %3,94 seviyesine geriledi.

Almanya’nın 10 yıllık tahvil faizi %2,52, Fransa’nın %3,30, İngiltere’nin %4,44 ve Japonya’nın 10 yıllık tahvil faizi ise %1,13 seviyelerine düştü. Dolar endeksi, 102,9 seviyelerine kadar gerilerken, altın ons fiyatı %0,5 düşüş ile 3.023 dolardan işlem görüyor. Brent petrolün varil fiyatı ise %5,6 düşüşle 65,7 dolardan 63,8 dolara inerek Nisan 2021’den bu yana en düşük seviyelerine geriledi.

Kripto paralar da benzer bir dalgalanma yaşıyor, Bitcoin Cuma günü %5,1 değer kaybı ile 78.868 dolara gerilerken, yeni işlem gününde %1,7 daha düşerek 77.600 dolardan işlem görüyor. Ethereum da %12’lik bir kayıptan sonra %1,7 ile 1.575 dolara geriledi.

New York Borsası’nda, Nasdaq endeksi %5,82, S&P 500 %5,97 ve Dow Jones %5,50 değer kaybetti.

Avrupa Piyasasında Son Durum

Avrupa borsaları, Trump’ın tarifeleriyle olası misillemelere dair gelişmeleri dikkate alarak Cuma günü düşüş yaşadı. Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin, ABD’nin gümrük vergilerine karşı birleşik bir tavır alması bekleniyor.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, transatlantik ticaretin engellerini kaldırmak için müzakere etmeye hazır olduklarını ifade ederek, “Karşılık vermeye de hazırız. Çelik üzerindeki tarifelere yanıt olarak ilk önlem paketimizi tamamlıyoruz.” açıklamalarında bulundu.

Analistler, AB’nin atacağı adımların global ekonomik dengeler üzerinde büyük etkileri olabileceğini belirtiyor. Cuma günü, Almanya DAX 40 %4,95, Fransa CAC 40 %4,26 ve İngiltere FTSE 100 %4,95 düşüş yaşadı.

Asya Borsaları Derin Düşüş Yaşıyor

Haftanın ilk işlem gününde Asya piyasalarında satışlar derinleşti. Çin, ABD’nin getirdiği tarifelere karşı önlem olarak gümrük tarifelerini artıracağını ve bazı nadir toprak elementlerinin ihracatını sınırlayacağını duyurdu.

Çin Ticaret Bakanlığı, 7 farklı nadir metalin ihracatının kontrol altına alınacağı açıklamasını yaptı. Ek olarak, 27 ABD şirketi de ihracat kontrol listesine alındı.

Bugün, pazarların genelinde derin bir satışı görüldü; Japonya’da Nikkei 225 endeksi %6,6, Güney Kore Kospi %5,2, Çin Şanghay Bileşik Endeksi %6,3 ve Hong Kong Hang Seng %11 geriledi.

Yerli piyasalarda Cuma günü Borsa İstanbul BIST 100 endeksi de %1,10 değer kaybıyla 9.379,83 puandan kapandı. Dolar/TL ise %0,1 düşüşle 37,9960’tan kapanırken, bugün bankalararası piyasada 38,0070 seviyesinden işlem görüyor.

Analistler, gün içerisinde ABD ticaret özelinde gelen haber akışını, Avro Bölgesi’ndeki yatırımcı güven endeksini ve perakende satışları yakından takip edecek. Teknik analiz açısından BIST 100 endeksi için destek seviyeleri 9.300 ve 9.200 puan olarak belirleniyor.

Piyasalarda takip edilecek veriler: